Фашчаўка – вёска, цэнтр Фашчаўскага сельсавета, за 19 км ад Шклова, 43 км ад Магілёва. Транспартныя сувязі па мясцовай дарозе і далей па шашы Санкт-Пецярбург–Адэса. Упершыню ўпамінаецца ў летапісных крыніцах у пачатку 17 стагоддзя (Хвашчаўка, Блеўкі).
     Першапачатковая назва вёскі – Блеўкі. Блеўка – гэта прыманка для рыбы. У народзе кажуць: ідзе рыба на блеўку, ідзе і на блясну. Па мясцовасці калісьці працякалі дзве рэчкі, дзе вадзілася шмат рыбы, але найбольш дробная, жывец, блеўка. Сёння рэчкі сцёрліся з твару зямлі. Магчыма, калі зніклі рэчкі, іх русла ды і прастора навокал параслі непраходным хвашчом. З тлумачальнага слоўніка беларускай мовы даведваемся, што «хвошч – шматгадовая травяністая расліна з разгалінаваным карэннем». Сустракаецца ў нашай мясцовасці паўсюль: ля вады, у лясах, на лугах і ў полі. Ён па праву можа лічыцца візіткай нашых мясцін. Фашчаўка – месца, парослае хвашчом.
     Так, замест Блеўкі, вёску пачалі называць Фашчаўкай. У абедзвюх назвах адлюстраваўся навакольны краявід, мудрасць, дух, моц продкаў і нашчадкаў.
      Тапонім Фашчаўка, як мяркуюць многія, паходзіць ад прозвішча Фашч. Гэта быў пан, які некалі жыў тут і меў маёнтак. Структура тапоніма Фашчаўка складаецца з асновы фашч і суфіксаў: -аў- і -к-, адзін з якіх мае значэнне прыналежнасці. Згодна са структурай слова Фашчаўка, паселішча, відаць, належала Фашчу ці было ім заснавана. Каб такое адбылося, ён павінен быў жыць працяглы час у гэтай мясцовасці. Але найменне Фашчаўка сустракаецца і ў Гомельскай вобласці, сустрэнем гэту назву і на карце Смаленскай, Ліпецкай абласцей Расіі. Ёсць такая вёска і ў Луганскай вобласці, што на Украіне.
     У 1612 годзе ў ВКЛ з’яўлялася фундушам караля Сігізмунда ІІІ Вазы Аршанскай езуіцкай калегіі. У 1660-я гады князь Чартарыйскі заснаваў тут касцёл і місію езуітаў. Пасля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай (1772) у складзе Расійскай імперыі, у Аршанскім павеце Магілёўскай губерніі. У 1785 годзе 35 двароў, 271 жыхар, цэнтр маёнтка Магілёўскага намесніцтва, меліся мураваны касцёл, 2 млыны. Штогод у пачатку ліпеня адбываліся двухдзённыя кірмашы, на якія з’язджаліся з рознымі таварамі гандляры з Магілёва, Чавусаў, Шклова і сяляне з навакольных вёсак. Дзейнічала 28 крам. Ва ўладанні езуітаў была да пачатку 1920-х гадоў, а потым стала дзяржаўны уладаннем, здавалася ў арэнду. Па рэвізіі 1824-1836 гг. у вёсцы 529 жыхароў. У 1848 годзе с. Хвашчаўка ў Магілёўскім павеце. У 1863 годзе ў наваколлі з мэтай прадухілення хваляванняў была размешчана каманда жандараў. Памешчык у 1872 г. меў тут 1491,5 дзесяцін зямлі. У 1899 годзе ў наёмным памяшканні была адкрыта 3-гадовая школа (народнае вучылішча), дзе ў першы год навучання займаліся 35 дзяцей з 7 навакольных вёсак. У 1907 г. ў школе навучаліся 83 хлопчыкі і 6 дзяўчынак. У 1907 г. меліся хлебазапасны магазін, піцейны дом, касцёл, 2 разы ў год праводзіліся кірмашы. Сяло ўваходзіла ў Нічыпаравіцкую воласць Горацкага павета Магілёўскай губерніі. У 1909 г. 85 двароў, 412 жыхароў. У пачатку 1918 г. ў Фашчаўцы размяшчаўся кавалерыйскі полк Чырвонай Арміі, байцы якога аказвалі вялікую дапамогу ва ўмацаванні савецкай улады і стварэнні ў 1919 г. працоўнай школы 1-й ступені. У 1925 г. школьная піянерская арганізацыя налічвала 30 вучняў. Дзейнічалі вячэрняя школа для дарослых, драматычны гурток. З 1924 г. цэнтр сельсавета Шклоўскага раёна Магілёўскай акругі. У 1925 г. адкрыта хата-чытальня. У 1927 г. створана сельскагаспадарчае таварыства.
     У 1929 г. па ініцыятыве групы беднаты, падтрыманай шэфамі, у вёсцы адбыліся «дні калектывізацыі». У кастрычніку 1929 г. арганізаваны саўгас «Спартак», які ў 1931 г. аб’ядноўваў 93 гаспадаркі. У канцы 1920-х гг. пачалі працаваць яслі. У 1932 г. пачатковая школа ператворана ў 7-гадовую. У чэрвені 1934 г. арганізаваны яшчэ адзін калгас – «ХVІІ партз’езд». Вясной таго ж года пачала працаваць Фашчаўская МТС, у якой у 1936 г. быў 41 трактар і шмат іншай тэхнікі. У сярэдзіне 1930-х гг. сярод першых стаханаўцаў Магілёўшчыны быў малады камуніст, брыгадзір трактарнай брыгады гэтай МТС А. С. Суслаў. У 1936 г. 7-гадовая школа ператворана ў сярэднюю, для яе пабудаваны двухпавярховы будынак. У 2-й палове 1930 г. адкрыты бібліятэка, медпункт, дзіцячы сад, паштовае агенцтва, хлебапякарня, сельмаг, пабудавана 5 двухкватэрных дамоў для рабочых МТС і супрацоўнікаў дзіцячага сада. З 1938 г. ў Магілёўскай вобласці. У Вялікую Айчынную вайну з ліпеня 1941 г. да 27.06.1944 г. акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі. У хуткім часе пасля акупацыі ўзнікла камсамольска-маладзёжная падпольная група. Гітлераўцы нанеслі значныя страты вёсцы. На ўшанаванне памяці 422 землякоў, якія загінулі ў Вялікую Айчынную вайну, устаноўлены помнік і мемарыяльная дошка. Узнаўляючы сваю работу летам 1944 г., МТС мела толькі 2 трактары, 1 аўтамашыну, 1 малатарню, атрыманыя з усіх раёнаў Беларусі. У 1958 г. на базе ліквідаванай Фашчаўскай МТС быў створаны саўгас «Спартак». У 1974 г. ў вёсцы лесапільня, млын, механізаваная і шавецкая майстэрні, лясніцтва, сярэдняя школа, клуб, бібліятэка, дзіцячы сад, бальніца, ветэрынарны участак, аддзяленне сувязі, 3 магазіны. У 1990 г. 216 гаспадарак, 657 жыхароў, цэнтр саўгаса – эксперыментальнай базы «Спартак», які спецыялізаваўся на мясамалочнай жывёлагадоўлі, вырошчванні насеннай бульбы, меў 5763 га сельскагаспадарчых угоддзяў, 44 трактары, 20 збожжаўборачных камбайнаў, 36 грузавых аўтамашын і іншую тэхніку. Гаспадарка складалася з 8 вытворчых брыгад, 9 жывёлагадоўчых ферм. У 1997 г. ў вёсцы 309 гаспадарак, 692 жыхары, размяшчаліся вытворчая брыгада, лесапільня, машынны двор, майстэрня па рабоце сельскагаспадарчай тэхнікі, зернедрабілка, ферма буйной рагатай жывёлы і комплекс па адкорму свіней, лясніцтва, працавалі 3 магазіны, клуб, дзіцячы сад-яслі, участковая бальніца, комплексны прыёмны пункт бытавога абслугоўвання насельніцтва, стацыянарная кінаўстаноўка, аддзяленне сувязі, аўтаматычная тэлефонная станцыя, сярэдняя школа, бібліятэка, сталовая, аптэка, грамадская лазня. У 2002 г. 289 гаспадарак, 682 жыхары. У 2007 г. вёска – цэнтр РУСП «Эксперыментальная база «Спартак».
     Праект планіроўкі і забудовы распрацаваны ў 1975 г. інстытутам «Магілёўграмадзянпраект». Ад цэнтра, утворанага каля дарогі, расходзяцца па усіх напрамках крывалінейныя вуліцы з традыцыйнай, пераважна драўлянай забудовай сядзібнага тыпу. На поўдзень будаўніцтва вядзецца сучаснымі мураванымі двухпавярховымі шматкватэрнымі і індывідуальнымі дамамі тыпу катэджаў са зблакіраванымі гаспадарчымі пабудовамі. Грамадскія будынкі размешчаны сярод жылой забудовы. Паміж вуліцамі на поўнач гаспадарчы сектар.
      Фашчаўка – радзіма заслужанага дзеяча культуры Беларусі, былога дырэктара Беларускага акадэмічнага тэатра імя Я. Купалы І. Ф. Міхалюты (1919-2002), доктара фізіка-матэматычных навук, прафесара Э. А. Сенакосава (нар. у 1937 г.), доктара эканамічных навук, прафесара А. А. Гадунова (нар. у 1921 г.).

      Анціпенка, Л. Фашчаўка : вёскі-юбіляры / Л. Анціпенка // Ударны фронт. – 2007. – 12 снежня. – С. 5.

      Фашчаўка : [вёска ў Шклоўскім раёне] // Гарады і вёскі Беларусі : Магілёўская вобласць : энцыклапедыя : у 8 т. / рэдкалегія : Т. У. Бялова [і інш.]. − Мінск, 2009. – Т. 7 : кн. 3. – С. 526–528.

     З гісторыі вёсак: Фашчаўка // Памяць : гісторыка-дакументальная хроніка Шклоўскага раёна. – Мінск : Універсітэцкае, 1998. – С. 489.